می دانید که یخچال برای حفظ و نگهداری و جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی استفاده می شود. این کار به وسیله کاهش دما در داخل یخچال انجام می شود. کاهش دمای داخل یخچال، چه در گذشته و چه در زمان حال، با استفاده از گازهای خنک کننده یا سرماساز صورت می گیرد.
گازهای خنک کننده کجای یخچال هستند؟
بخش های اصلی سیستم خنک کننده یخچال عبارتند از :
لوله های شبکه فلزی پشت یخچال (کندانسور یا رادیاتور)
محفظه خنک کننده یا سردخانه یا جایخی (اِواپراتور)
موتور (کُمپرِسور)
سایر لوله ها و مجراهای یخچال
به عبارت دیگر، در یخچال یک مسیر کامل ایجاد شده که گاز خنک کننده در آن مسیر حرکت می کند. موتور یا کمپرسور یخچال وظیفه چرخاندن و به حرکت درآوردن این گاز را در مسیر به عهده دارد. گاز خنک کننده وقتی به جایخی می رسد، گرما را از مواد داخل آن می گیرد و خودش گرم می شود. سپس این گاز با فشار کمپرسور به میله های شبکه ای پشت یخچال منتقل می شود و در این میله ها، گاز دمای خود را از دست می دهد، یعنی با کمک هوای محیط خنک می شود و دوباره به حرکت در می آید.
اکنون آیا می توانید حدس بزنید چرا کندانسور پشت یخچال و جایخی به شکل شبکه ای و لوله لوله طراحی می شوند؟
و می توانید بگویید که چرا نباید هیچ بخش از این مسیر سوراخ شود و نشتی داشته باشد؟
انواع گازهای خنک کننده
در گذشته که در بسیاری از نقاط برق در دسترس نبود، برای سرماسازی در داخل یخچال از گاز آمونیاک استفاده می شد. این گاز بر اثر گرما منبسط می شد و در داخل مسیر حرکت می کرد و باعث خنک شدن داخل یخچال می شد. حتماً می دانید که در گذشته این یخچال ها با نفت کار می کردند. در واقع نفت سوختی بود که به جای برق، آمونیاک را در مسیر خود به گردش در می آورد تا عمل خنک کنندگی ممکن شود. یخچال های نفتی هنوز هم در برخی از مناطق دوردست مورد استفاده قرار می گیرند.
استفاده از گاز آمونیاک امروزه به طور کلی کنار گذاشته شده، چون این گاز بسیار سمی است، خاصیت انفجاری دارد و وقتی با رطوبت ترکیب شود، اثر بسیار بدی روی فلزات دیگر دارد. امروزه به جای آمونیاک از گاز فریون یا فرئون استفاده می شود که هیچ یک از معایب آمونیاک را ندارد. اما عیب عمده این گاز نیز تاثیر آن روی لایه اُزُن است که متخصصان با برخی تغییرات، اثر مخرب آن را به مراتب کم تر کرده اند.
عملکرد سیستم خنک کننده
اکنون بیایید یک بار دیگر نحوه کار یخچال را مرور کنیم:
هنگامی که کمپرسور یخچال شروع به کار می کند، گاز سردشده درون کمپرسور و مدار، با فشار زیاد به محفظه اوپراتور (سردخانه) ارسال می شود. این گاز در محفظه سردخانه گرمای داخل آن را گرفته خودش گرم می شود. با مکش کمپرسور، این گاز دوباره از محیط سردخانه خارج و به رادیاتور (کندانسور) که در پشت یخچال قرار دارد می رود. گاز در آن جا خنک می شود و مجدداً از طریق کمپرسور به گردش در می آید. این عمل به طور مرتب تکرار می شود تا محیط سردخانه به دمای مورد نظر برسد.
پس در واقع یخچال گرمای مواد داخل خود را می گیرد و به محیط اتاق منتقل می کند و از این طریق مواد داخل آن خنک می شود.
برفک!
وقتی که هوای گرم از اطراف یک جسم سرد عبور می کند، هوایی که در تماس با جسم سرد است کمی از رطوبت خود را به صورت قطرات آب از دست می دهد. هر چه رطوبت هوا بیشتر باشد، تفاوت دمای بین هوا و جسم فوق نیز بیشتر می شود و سرعت تشکیل قطرات آب افزایش پیدا می کند.
جایخی یا سردخانه و صفحاتی که وظیفه خنک سازی را به عهده دارند سرد هستند، وقتی در یخچال باز شود و یا غذای گرم درون یخچال گذاشته شود، مقداری هوای گرم وارد یخچال می شود. همان طور که قبلاً گفته شده، مقداری از رطوبت این هوا به صورت آب و کمی به صورت لایه هایی از برفک و یا یخ در قسمت سردخانه ظاهر می شود. این برفک عمل تبادل حرارتی بین بدنه سردخانه و هوا داخل یخچال را دچار نقص خواهد کرد و سبب خواهد شد که یخچال به خوبی کار نکند.
البته امروزه در اکثر یخچال ها تدبیرهایی اندیشیده شده است که به وسیله های مختلف، این برفک ها به طور اتوماتیک از بین بروند که حتماً نام برخی از آنها را زیاد شنیده اید: نوفراست و دیفراست.
نوفراست یا دیفراست؟!
یخچال های نوفراست (No Frost) یا بدون برفک یخچال هایی هستند که طوری طراحی می شوند که اصلاً برفک نزنند. برفک نزدن یخچال ویژگی خوبی است، اما یک یخچال نوفراست واقعی خیلی گران است. متاسفانه بسیاری از یخچال های موجود در بازار که به اسم نوفراست و با قیمتی بالاتر عرضه می شوند، در عمل برفک می زنند.
یخچال های دیفراست (Defrost) یخچال هایی هستند که برفک گیری آنها به شکل دستی انجام می شود، یعنی هر وقت برفک آنها زیاد شد، باید مثلاً دکمه برفک گیری را فشار داد تا برفک آن آب شود. این یخچال ها قیمت مناسب تری دارند و به دلیل آن که اجزای آنها در دسترس است، در صورت خراب شدن، تعمیر آنها نیز بسیار راحت تر است.
برخی از یخچال ها مانند یخچال های برفاب، از نوع دیفراست اتوماتیک هستند، یعنی علاوه بر آن که مزیت های سیستم دیفراست (ارزانی و تعمیر آسان) را دارند، خودشان نیز به طور دایمی برفک را آب می کنند و برفک آب شده از طریق یک لوله خروجی به ظرف تبخیر در بالای موتور منتقل می شود. با گرمای موتور این آب تبخیر و موتور نیز خنک می شود. در صورت نگهداری مناسب، استفاده از این یخچال ها راحت و قیمت آن ها مناسب است.
۲- در خصوص سلامت نورار دور درب یخچال یا گسکت اطمینان لازم را کسب و در صورت نیاز آن را تعویض کنید در صورتیکه یخچال شما حتی فاقد نمایندگی و یا خیلی قدیمی باشد امکان ساخت گسکت مناسب برای یخچال شما وجود دارد برای مدلهای رایج گسکت اماده وجود دارد بورس لوازم یخچال در تهران دروازه شمیران می باشد.
۳- با اینکه جای یخچال در اشپزخانه است سعی نمایید مکان آن حداکثر فاصله با اجاق گاز آبگرمکن و سایر وسایل حرارتی را داشته و نزدیک به پنجره باشد تا امکان گردش هوا در اطراف آن وجود داشته باشد و مکان قرار گیری آن افتاب گیر نباشد .
۴- یخچال هابه سه گروه تقسیم می شوند نوفراست یا بدون برفک ، دیفراست یا باقابلیت آب کردن برفک و مدلهای معمولی در یخچال های دیفراست معمولا دکمه ای برای اب کردن سریع برفک وجود دارد که اغلب مردم از وجود ان اطلاعی ندارند و استفاده نمی کنند که در زمان تمز کردن یخچال بسیار کارایی دارد در مورد یخچالهای قدیمی در زمان تمیز کردن یخچال بهتر است ابتدا یک قابلمه اب جوش آماده کنید بعد محتویات فریزر یا همان یخدان را خالی و یخچال را از برق بکشید با قراردادن قابلمه اب جوش در یخچال بسرعت برفک اب میشود و امکان تمیز کردن آن وجود دارد .
۵- استفاده از محلول جوش شیرین و سرکه در گندزدایی و رفع بوی بد یخچال معجزه میکند
۶- سالی یکبار هنگام خانه تکانی ضمن تمیز کردن زیر و پشت یخچال شبکه سیمی پشت یخچال که وظیفه تبادل حرارت را دارد تمیز گنید در کارایی و کاهش مصرف برق یخچال موثر است .
۷- جابجایی یخچال های ساید بای ساید بسیار مشکل است اگر مستاجر هستید انتخاب یخچال و فریزر دوقلو علاوه بر فضای بیشتر فریزر جابجایی آن را ساده تر میکند
۸ – در طراحی جدید عمق یخچال ها را افزایش و برای افزایش راندمان درب فرانسوی برای بخش فریزر طراحی نموده اند این قبیل یخچال ها با بازده بالاتر و مصرف کمتر اقتصادی تر هستند ال جی مدلهای Door IN Door را که با باز کردن بخش کوچکی از یخچال دسترسی به مواد پر مصرف را امکان پذیر می سازد و سامسونگ درب شیشه ای پشت درب اصلی را برای مشاهده و انتخاب ماده غذایی قبل از باز کردن درب و هیتاچی چهار درب کردن ساید بای ساید را بمنظور کاهش مصرف انرژی طراحی کرده اند .
۹ – باز و بسته کردن زیاد یخچال در یخچالهای قدیمی باعث ایجاد برفک میشود قبل از اینکه قطر یخ داخل یخدان یا فریزر به یک سانت برسد یخچال را تمیز کنید تا از یک سو مصرف برق افزایش نیابد از سوی دیگر کارایی و یخچال افزایش یابد
۱۰- از نگهداری مواد غذایی خام و پخته در کنار هم اجتناب کنید
۱۱- هزینه استفاده از یک محافظ یخچال خوب از هزینه زیاد تعمیر یخچال ناشی از نوسانات برق جلوگیری می نماید این محافظها معمولا دوخانه یعنی دارای دو خروجی مجزا برای یخچال و فریزر بوده و برخلاف محافظ لوازم صوتی و کامپیوتر فاقد کلید هستند .
۱۲- از وسایل نوک تیز برای جاکردن یخ و برفک استفاده نکنید .
۱۳ بعد از جابجایی و تراز کردن یخچال حداقل چهارساعت صبر کنید تا روغن موجود در کمپرسور و لوله ها ته نشین شود بعد یخچال را روشن کنید .
۱۴ – هرگز مواد غذایی داغ را بلافاصله در یخچال نگذارید زیرا مصرف برق را افزایش و باعث ایجاد برفک می گردد .
۱۵ – نوشابه و آب معدنی و دوغ را به میزان مصرف روزانه در یخچال نگهداری کنید .
۱۶ – فیلتر اب را بموقع تعویض کنید .
۱۷ – در زمان مسافرت یخچال و فریزر تنها وسایل منزل هستند که نمیتوانید خاموش کنید و از برق بکشید جهت جلوگیری از هر گونه حادثه حتی المکان اطاف یخچال و فریزر را از وسایلی که امکان اتش گرفتن آنها وجود دارد خالی کنید.
بهترین و جدیدترین یخچال ها در فروشگاه بانه نود